تجزیه و تحلیل دای آلل عملکرد دانه و اجزای آن در ژنوتیپ¬های گندم نان تحت شرایط تنش خشکی

بررسی و ارزیابی ترکیب پذیری ارقام گندم نان، هتروزیس، نحوه توارث، کنترل ژنتیکی و عمل ژن ها برای صفات تعداد دانه در سنبله، عملکرد دانه سنبله، وزن هزار دانه و عملکرد دانه گیاه تحت شرایط تنش خشکی بر روی 8 ژنوتیپ با استفاده از روش دوم در مدل ثابت گریفینگ صورت گرفت. میانگین مربعات قابلیت ترکیب پذیری عمومی برای تمامی صفات و میانگین مربعات قابلیت ترکیب پذیری خصوصی نیز برای تمامی صفات به­جز تعداد دانه در سنبله بسیار معنی دار بود که مبین اهمیت هر دو اثرات افزایشی و غالبیت ژن ها در توارث این صفات در شرایط تنش می باشد. نسبت میانگین مربعات قابلیت ترکیب پذیری عمومی به قابلیت ترکیب پذیری خصوصی تنها برای صفت تعداد دانه در سنبله معنی دار بود. اثرات غیرافزایشی ژن ها برای تمامی صفات از اهمیت بیش­تری نسبت به اثرات افزایشی برخوردار بوده به­جز تعداد دانه در سنبله که اثرات افزایشی نقش مهم تری در کنترل ژنتیکی آن ایفا می نمایند. نتایج این تحقیق نشان داد که بهبود صفت تعداد دانه در سنبله در شرایط تنش خشکی با انتخاب از بین بهترین تلاقی ها حتی در نسل های مقدماتی امکان پذیر بوده، در حالی­که برای سایر صفات بهتر است این انتخاب تا نسل های پیشرفته و افزایش توارث پذیری به تعویق افتد.